Όλοι έχουν προσδοκίες για το πώς θα έπρεπε να είναι οι κοντινές σχέσεις, με την αφοσίωση σε ανθρώπους που αγαπάμε να λειτουργεί ενστικτωδώς ως σημαντική κοινωνική αξία. Περιμένουμε οι πιο κοντινοί σε εμάς να νοιάζονται για το καλό μας και να φέρονται με αγάπη και σεβασμό. Οι gaslighters μπορεί να χρησιμοποιήσουν αυτές τις προσδοκίες εναντίων σας. Μπορεί να σας πιέσουν να βάλετε την πίστη στη σχέση σας πάνω από την κρίση σας, την αντίληψη σας, και τις ανάγκες σας. Ή μπορεί να υπονοήσουν ότι είστε ανόητοι να περιμένετε αγάπη και σεβασμό από τους πιο κοντινούς σας ανθρώπους. Ας δούμε κάποια χαρακτηριστικά σημάδια gaslightning.
Θα προσπαθήσουν να σας κάνουν να αισθανθείτε ενοχή
Η ενοχή είναι ένας αλάνθαστος τρόπος για τους φίλους και την οικογένεια να σας πιέσουν να συμμορφωθείτε με τις προσδοκίες τους. Οι φίλοι και η οικογένεια μπορούν να κάνουν gaslight με το να σας κάνουν να πιστέψετε ότι έχετε κάνει κάτι λάθος. Eν τούτοις δεν έχετε διαπράξει κάποιο λάθος. Εάν αισθάνεστε ένοχοι, είναι πιο πιθανό να υποκύψετε στις επιθυμίες του θύτη για να τις κατευνάσετε, ή για να επανορθώσετε για την υποτιθέμενη αδικοπραξία σας.
Αντιμετωπίζεστε σαν να αντιδράτε υπερβολικά
Αντιμετωπίζοντας έναν gaslighter για μια προβληματική συμπεριφορά μπορεί να προκαλέσει αμυντικότητα. Συχνά θα αποφύγουν να αναλάβουν την ευθύνη για τη συμπεριφορά τους δικαιολογώντας και υπερασπίζοντας αυτό που έχουν κάνει. Ο υπαινιγμός είναι ότι αντιδράτε υπερβολικά, ή ακόμα και ότι τους επιτίθεστε. Το να αντιμετωπίσουν την αντιπαράθεση ως επίθεση τους επιτρέπει να εξορθολογήσουν την αντίδρασή σας για την υπεράσπιση του εαυτού τους.
Θα προσπαθήσουν να αισθανθείτε ότι το (λογικό) αίτημά σας είναι επαχθής και άδικο
Το να αντιμετωπιστεί ένα λογικό αίτημα ως κάτι απεχθές και άδικο συνεπάγεται ότι είστε απαιτητικοί. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο gaslighter παίζει το μάρτυρα για να καταστείλει τις προσπάθειές σας να υποστηρίξετε τις ανάγκες σας. Με το να σας αφήσει να ξέρετε ακριβώς πόσο το αίτημά σας θα τους «κοστίσει», θέλει να αισθανθείτε ντροπιασμένος που ρωτήσατε.
Κατηγορείστε και ντροπιάζεστε
Με το να κατηγορεί και να ντροπιάζει άλλους, τοποθετεί όλη την ευθύνη για τη συμπεριφορά ενός ατόμου στις πράξεις κάποιου άλλου. Αυτή η κατάσταση είναι ιδιαίτερα συχνή σε περιπτώσεις ενδοοικογενειακής βίας, όπου ο επιτιθέμενος/η συχνά κατηγορεί το θύμα ότι τον/την προκάλεσε να ασκήσει βία. Ο gaslighter απαλλάσσει τον εαυτό του/της από κάθε ευθύνη για τη συμπεριφορά του/της και πείθει το θύμα ότι αυτός/ή, το θύμα, άξιζαν να κακοποιηθούν.
Υποφέρετε αντίποινα
Το gaslighting μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως αντίποινα για συμπεριφορά που αντικατοπτρίζει ανεξαρτησία και αυτονομία. Πάρτε, για παράδειγμα, ένα νεαρό ενήλικα που αποφασίζει να γιορτάσει τα γενέθλιά του με φίλους και όχι με την οικογένεια. Gaslighting γονείς θα μπορούσαν να ανταποκριθούν σε μια τέτοια επιθυμία αντιδρώντας ακραία και απορρίπτοντας τον από μελλοντικές οικογενειακές συγκεντρώσεις. Το να αποκλειστείτε από οικογενειακές συγκεντρώσεις και την οικογενειακή δυναμική μπορεί να είναι οδυνηρό, ειδικά αν η πρόθεσή σας δεν ήταν να τερματίσετε την σχέση μαζί τους, αλλά απλά να πάρετε λίγο χώρο και χρόνο για εσάς ή εσάς και τους φίλους σας.
Θα ακολουθήσει άρθρο για σημάδια του gaslightning στις ερωτικές σχέσεις.
Βιβλιογραφία
Marlow-Macoy, A. (2020). The Gaslighting Recovery Workbook: Healing from Emotional Abuse. Rockridge Press, Emeryville, California.
